معرفی انواع کلید و میکروسوئیچ در برق صنعتی و کاربرد آن ها

انواع کلید و میکروسوویچ در برق صنعتی چیست ؟

راه انداز (استارتر) موتور

كنتاكتور و بي متال باهم تشكيل راه انداز (استارتر) موتور را مي دهند .استارتر همراه فيوز ، لامپ سيگنال ها و پوش باتن ها در داخل تابلو به عنوان حفاظت موتور قرار مي گيرد.كليد تابع فشار( كليدهاي گازي) اين كليد ها براي كنترل سطح گاز داخل مخازن و كمپرسورها ، تنظيم فشار آب داخل لوله ها و روشن و خاموش كردن اتوماتيك اين دستگاه ها مورد استفاده قرار مي گيرند .

عامل فرمان اين كليد ، فشار گاز يا مايع داخل مخزن است. عامل قطع و وصل اين كليد گاز مي باشد. اصول كار آن بدين صورت است كه كه فشار گاز موثر بر هر صفحه ، نيرويي معادل F=P. A ايجاد مي نمايد (P فشار و A سطح مقطع صفحه است).

در رله ها F باعث جابه جايي صفحه مي شود اين جابه جايي از طريق يك اهرم منتقل شده و كنتاكتي را قطع و وصل مي نمايد. نيروي برگردان را فنر زير صفحه ايجاد مي كند ، پس با انتخاب فنر هاي مختلف مي توان فشار هاي كم يا زياد را بر روي صفحه اثر داده و قطع و وصل كنتاكت را بطور دلخواه تنظيم نمود (شكل 1-96).

پیشنهاد : برای ساخت و فروش تابلو برق اصفهان با شماره ی ۰۹۱۳۳۸۹۴۳۸۸ تماس بگیرید.

شکل1-96

كليد هاي شناور

كليد هاي شناور یکی از انواع کلید و میکروسوئیچ در برق صنعتی می باشد این نوع کلید براي كنترل سطح آب يا مايعات داخل منبع ها ،استخر ها و مخازن مورد استفاده قرار مي گيرند .ساختمان اين كليد از وزنه تعادل ، يك قسمت شناور و يك ميكرو سويیچ تشكيل شده است. هنگام يكه قسمت شناور را تنظيم ميكنند با تغیير سطح مايع داخل مخزن، شناور تغيیر مكان داده به ميكرو سويیچ داخل كليد فرمان ميدهد و باعث قطع و وصل مدار مي شود.

كليدهاي تابع دور (گريز از مركز)

كليد هاي تابع دور در بعضي الكتروموتور هاي تك فاز جهت خارج كردن سيم پيچ كمكي از مدار و در موارد ديگر مانند ترمز جريان مخالف به كار مي روند .ساختمان آنها از يك محور و دو وزنه تشكيل شده كه به وسيله يك طوق و يك فنر حول محور حركت مي كنند و با زياد و كم شدن سرعت موتور يا وسيله چرخنده ، وزنه هاي دو طرف به محور نزديك يا دور مي شوند به اين ترتيب طوق روي محور حركت مي كند و باعث قطع و وصل كليد مي شود این نوع کلید از انواع کلید و میکروسوئیچ در برق صنعتی می باشد.

كليدهاي تابع حرارت

ترموستات نوعي رله حرارتي است كه در مقابل حرارت محيط حساس بوده و عمل مي كند .اين وسيله در دستگاه هاي مختلف صنعتي كاربرد فراوان دارد و وظيفه تعادل حرارتي دستگاه را بر عهده دارد در صورتي كه درجه حرارت از حد تنظيمي فراتر رود ، كليد عمل كرده يك كنتاكت باز را مي بندد و يا كنتاكت بسته اي را باز مي كند. از ترموستات بيشتر در وسايل حرارتي و برودتي مانند شوفاژ ، يخچال و چيلر استفاده مي شود . ساختمان اين كليد ها متفاوت بوده و به سه نوع زير تقسيم مي شوند.

A) نوع ميله اي : در نوع ميله اي آن يك ميله مانند در داخل لوله اي قرار گرفته و يك طرف آن ميله آزاد مي باشد. ضريب انبساط حرارتي ميله و لوله با يكديگر متفاوت بوده كه معمولا ضريب انبساط لوله بيشتر از ميله وسطي مي باشد در نتيجه تغيير درجه حرارت ، باعث تغيير مكان سر آزاد ميله خواهد شد كه اين تغيير مكان ميتواند يك كليد را قطع و وصل نمايد.

B) نوع گازي : در نوع گازي اين كليدها از تغييرفشار گاز در اثر تغيير درجه حرارت براي قطع وصل كليد استفاده مي شود .در اثر افزايش درجه حرارت ، گاز با فشار وارد مخزن فانوسي شكل شده و باعث باز شدن مخزن مي شود و در كاهش درجه حرارت نيز مخزن فانوسي شكل جمع شده و با حركتي در جهت S باعث قطع و وصل كليد می شود . از اين نوع كليد اتوماتيك در محل هاي با درجه پايين مانند يخچال استفاده مي شود .

C) نوع بيمتالي : در نوع بيمتالي اين كليدها از دو تيغه فلزي غير همجنس كه بر روي يكديگر پرس شد هاند استفاده مي شود. اين دو فلز داراي ضريب انبساط حرارتي يكساني نبوده و در نتيجه در اثر تغيير درجه حرارت باعث خم شدن آن ها به سمت فلزي كه ضريب انبساط كمتري دارد مي شود .

اين خمش ميتواند باعث قطع يا وصل يك كليد شود. موارد استفاده از اين كليد بسيار زياد بوده از جمله در كليدهاي حرارتي و گرمكن ها از آنها استفاده مي گردد. در سيم پيچ هاي بعضي از ماشين هاي الكتريكي نيز از اين كليد استفاده مي شود كه در اثر بالا رفتن درجه حرارت باعث قطع مدار مي گردد(اورلود).

براي اين منظور كليد را پس از نصب در داخل شيار يا به صورت سري با سيم پيچ قرار داده و يا دو سر آن را خارج نموده و با فرمان به صورت سري قرار مي دهند تا در اثر گرم شدن بيش از حد سيم پيچ مدار قطع شود. وصل دوباره اين كليد زماني كه بي متال سرد شده و به حالت اول خود برگشته باشد امكان پذير مي باشد.

ليمیت سوئيچ يا ميكروسوئيچ :

از ليميت سوئيچ در مدار هاي فرمان براي كنترل و محدود كردن حركت قسمت هاي مكانيكي ، تغيير جهت حركت و در تايمر ها و شناور ها و… به عنوان كليد براي قطع يا وصل استفاده مي شود. ساختمان اين كليد مانند شستي بوده (با اين تفاوت كه آنها با دست فرمان مي گيرند اما ميكرو سوئيچ توسط قسمت هاي متحرك مدار دستور ميگيرد) و توسط سيستم متحرك به آن نيروي فشاري وارد شده يا كشيده مي شود .لیمیت سوئیچ از انواع کلید و میکروسوئیچ در برق صنعتی است.

در ليمیت سوئيچ نيز مانند شستي با بر طرف شدن نيروي مكانيكي وارد به اهرم آن ، مجدداً انرژي ذخيره شده در فنر ليمیت سوئيچ ، آن را به حالت اول بر مي گرداند. در واقع ليمیت سوئيچ كليدي است كه براي قطع و وصل يك حركت خطي يا دوراني و يا تعويض جهت دوران يك محرك بكار مي رود .اين كليد اهرمي دارد كه وقتي دسته متحرك، به آن برخورد ميكند كنتاكتي را قطع مينمايد .

كنتاكت مزبور خود عامل فرماني است براي ماشيني كه هدف، كنترل آن است. چنانكه از اسم اين كليد برمي آيد ، كليد ياد شده براي محدود كردن حركت محرك ها بكار ميرود به عنوان مثلا در يك چرثقيل سقفي كه در چند جهت حركت مي كند وقتي متحرك به انتهاي هر قسمت از مسير خود ميرسد ، يك كليد محدود كننده مدار رفت را از كار انداخته و مدار برگشت را مهيا مي سازد.

مطلب مهمي كه بايد در كاربرد اين كليد ها در نظر گرفت وضعيت كنتاكت ها در موقع وارد آمدن نيرو به اهرم آنها است.كارخانه هاي سازنده اين وضعيت را بر حسب تغيير طولي يا زاويه اي اهرم مشخص مينمايند.انواع ليمیت سوئيچ كليد محدود كننده فشاري انتهايي كليد محدود كننده قرقره ای كليد محدود كننده قرقره ای از راست كليد محدود كننده قرقره ای يك طرفه از چپ كليد محدود كننده قرقره ای دو طرفه كليد محدود كننده آنتني دو طرفه

درواقع ليميت سوئيچ يك وسيله مكانيكي است كه با اتصال فيزيكي، حضور يك شئ را آشكار مي كند. يك ليمیت سوئيچ معمولا شامل بدنه و محرك است. بدنه حاوي مدارات الكتريكي براي قطع و يا وصل مدارات ديگر است. با برخورد سر ليميت سوئيچ با اجسام، حالت مدارات داخلي بدنه تغيير ميكند .

با توجه به مكان كاربرد، ليميت سوئيچ ها ،محرك هاي مختلفي ميتوانند داشته باشند.

نوع استاندارد غلطكي براي كارهاي چرخشي كاربرد دارد.

نوع انشعابي يا چنگالي بايد به طريق دستي بعد از هر عملكرد به جاي اولش برگردد.

در زير چند نمونه از محرك هاي حلقه اي، پيستوني و ميله اي مشاهده مي شود.

شكل 1 -47 چند نمونه از محر كهاي حلقه اي، پيستوني و ميله اي محرك هاي گذرا و دائم بسياري از ليميت سوئيچ ها محرك گذرا دارند يعني با وجود نيروي خارجي عمل ميكنند و با برداشتن نيرو آزاد مي شوند.

شكل 1 -47

بعضي از از ليميت سوئيچ ها مانند چنگالي با وارد شدن فشار در همان موقعيتي مي مانند و تا در جهت مخالف نيرو وارد نشود ،آزاد نمي شوند.

بیشتر بخوانید : برای کسب اطلاعات از تعمیر تابلو برق صنعتی کلیک کنید.

بدنه ليميت سوئيچ ها

بدنه ليميت سوئيچ ها از يك كنتاكت در حالت عادي بسته (NC)، يك كنتاكت در حالت عادي باز (NO)، تشكيل شده است. فنر Snap ارتباط مستقيم با محرك داشته و باعث عمل كردن كنتاكت ها ميگردد. فنر، برگشتي، هنگام عدم وجود محرك خارجي، كنتاكت ها را به حالت اول برمي گرداند.