معرفی انواع کلید قطع و وصل در برق صنعتی

کلید قطع و وصل در برق صنعتی

• شستي  (پوشباتن)

دكمه هاي وصل (استارت) و قطع (استپ) یکی از انواع كليد قطع و وصل صنعتی هستند كه فرمان آن ها به وسيله ي دست صورت مي گيرد و عملكرد آن لحظه اي است به اين معني كه با فشار دادن انگشت بر روي آن عمل كليد انجام مي شود و با برداشتن انگشت از روي آن ، كليد به حالت اول بر مي گردد. اين كليد ها در مدار فرمان كنتاكتور ها براي وصل و يا قطع آن و به منظور راه اندازي يا خاموش كردن دستگاه ها استفاده مي شوند .

كليدي كه دو كنتاكت باز دارد ، شستي استارت است (عمل آن باعث وصل كنتاكتور خواهد شد) و كليدي كه دو كنتاكت بسته دارد ، شستي استپ است (عمل آن كنتاكتور را قطع می كند). گاهي هر دوكليد بر روي يك پايه نصب شده اند كه به آن «شستي استارت ـ استپ» می گويند. در شكل زير چند نمونه از اين نوع كليد قطع و وصل صنعتی نشان داده شده است. اين شستي ها معمولا به رنگ سبز  و يا مشكي براي فرمان وصل و با كنتاكت باز و براي قطع مدار با رنگ قرمز و با كنتاكت بسته ساخته مي شوند.

پیشنهاد : شرکت پدیده الکتریک یک شرکت معتبر در زمینه فروش تابلو برق صنعتی در اصفهان می باشد . درصورت نیاز به مشاوره تخصصی برای خرید تابلو برق می توانید با کارشناسان مجموعه تماس بگیرید

• پل 

عبارت پل اشاره به تعداد سيم هايي دارد كه يك كليد قطع برق صنعتی در يك زمان قطع مي كند . شكل زير يك كليد ايمني 3 پل را نمايش مي دهد. 3 مدار به صورت مكانيكي طوري به هم وصل شده اند كه هرسه پل به طور همزمان هنگام عملكرد كليد مدار را قطع و وصل مي كنند. در اين حالت هر پل براي حفاظت اضافه جريان داراي فيوز مي باشد.

• تعداد پاس هاي كليد

اصطلاح پاس به تعداد مداراتي كه يك كليد قطع و وصل برق صنعتی ، يك سيم را مي تواند وصل كند اشاره دارد. كليد ها ميتوانند يك پاسه ، دو پاسه و يا چند پاسه باشند. ساده ترين حالت يك كليد تك پل و يك پاسه مي باشد بعد از آن كليد تك پل و دوپاس ميب اشد كه يك سيم را به دو مسير مجزا وصل مي كند. كليد دوپل دوپاس (DPDT) ميتواند هريك از دو سيم مختلف را به دو مدار مختلف وصل كند.

• كليدهاي مركب

کلید های مرکب یکی از انواع کلید قطع و وصل برق صنعتی می باشد این نوع کلید ها براي تغيير وضعيت علاوه بر نيروي دست به يك انرژي و نيروي واسطه اي مانند انرژي الكتريكي نياز دارند (مانند رله ها و كنتاكتورها) لازم به ذكر است كه با به ميدان آمدن كنتاكتور ها تقريباً تمام مصارف كلي دهاي ساده از رده خارج شده و كنتاكتور با سرعت و اطمينان بيشتر اين ميدان ها را به دست گرفت.

بیشتر بخوانید: برای کسب اطلاعات بیشتر از انواع کلید برق کلیک کنید.

كنتاكتورها يا كليدهاي مغناطيسي مهمترين جزء مدارات و از وسايل پر مصرف در تابلو هاي برق مي باشند كه در راه اندازي موتور هاي الكتريكي مورد استفاده قرارمي گيرند. كنتاكتورها در واقع نوعي رله هستند كه با عبور جريان از بوبين آن ها و ايجاد خاصيت مغناطيسي ، تيغه ها را جذب و عمل سوئيچ زني را انجام مي دهند. اين نوع از كليد ها در اتوماسيون نيز كاربرد دارند.

موارد استفاده كنتاكتور ها امروزه در ماشين هاي صنعتي بسيار زياد بوده و براي راه اندازي و كنترل اكثر ماشين ها از كنتاكتور استفاده مي شود .در صنعت نميتوان از اين كليد ها صرف نظر كرد در يك بيان ساده تر ميتوان گفت كنتاكتور ها كليد هايي مي باشند كه  از راه دور و به طريق الكتريكي كنترل مي شوند.

• ساختمان كنتاكتورها

كنتاكتور تشكيل شده است از يك مغناطيس الكتريكي كه يك قسمت آن متحرك بوده و توسط فنري از قسمت ثابت نگه داشته مي شود و يك سري كنتاكت عايق شده كه به آن متصل مي باشند و با آن حركت مي كنند. در قسمت ثابت اين مغناطيس الكتريكي يك سري كنتاكت ديگر نيز محكم شده است هنگامي كه از سيم پيچ مغناطيسي جريان معيني عبور مي كند.

كنتاكت هاي متحرك توسط نيروي مغناطيسي به كنتاكت هاي ثابت فشرده مي شوند و در همان حال يك يا چند فنر فشرده شده و يا كشيده مي شوند اما زماني كه ولتاژ قطع شده و يا از حد معيني كمتر شود نيروي فنر ها باعث مي شود كه اين كنتاكت ها بطور اتوماتيك از هم جدا شوند.كنتاكتور هاي استاندارد شده داراي سه كنتاكت اصلي براي مدار تغذيه مصرف كننده (اصلي) و چند كنتاكت فرعي براي مدار فرمان است .

در مورد كنتاكتور مي توان گفت كه يك كليد مغناطيسي است كه وقتي ولتاژ مورد نظر به آن اعمال مي شود يك سري كنتاكت ( يا كليد) باز را بسته و يك سري كنتاكت بسته را باز ميكند كه با استفاده از اين خاصيت مي توان مدار هاي مختلفي را طراحي كرد. همانگونه كه در شكل 123 مشاهده مي شود اين كليد از دو هسته به شكل E يا U كه يكي ثابت و ديگري متحرك است و در ميان هسته ثابت يك بوبين يا سيم پيچ قرار دارد ، تشكيل شده است.

وقتي بوبين به برق وصل مي شود با استفاده از خاصيت مغناطيسي ، نيروي كششي فنر را خنثي مي كند و هسته فوقاني را به هسته تحتاني متصل كرده باعث مي شود كه تعدادي كنتاكت عايق شده از يكديگر به ترمينال هاي ورودي و خروجي كليد متصل شود و يا باعث باز شدن كنتاكت هاي بسته كنتاكتور گردد. در صورتي كه مدار تغذيه بوبين كنتاكتور قطع شود، در اثر نيروي فنري كه داخل كليد قرار دارد هسته متحرك دوباره به حالت اول باز مي گردد.

مزاياي استفاده از كنتاكتورها نسبت به كليدهاي دستي که یکی از انواع کلید قطع و وصل صنعتی می باشد ، به شرح زير مي باشند:

كنتاكتور براي جريان هاي AC و DC ساخته مي شوند تفاوت اين دو كنتاكتور در اين است كه در كنتاكتور هاي AC از يك حلقه اتصال كوتاه براي جلوگيري از لرزش حاصل از فركانس برق استفاده مي شود .نيروي كششي يك مغناطيس الكتريكي جريان متناوب ، متناسب با مجذور جريان عبوري از آن و در نتيجه متناسب با مجذور اندكسيون مغناطيسي است. تعداد دفعاتي كه اين نيرو ماكزيمم و صفر مي شود، به اندازه دو برابر فركانس شبكه خواهد گرديد .

در نتيجه، در لحظاتي كه مقدار نيروي كششي بيشتر از نيروي مقاوم فن رهاي كنتاكتور باشد ، هسته كنتاكتور جذب مي شود و در لحظاتي كه مقدار نيروي كششي كمتر از مقدار نيروي فنر ها شود ، هسته متحرك نيز آزاد شده و به محل اول خود باز مي گردد بدين ترتيب در هسته متحرك لرزش و صدا ايجاد خواهد شد.اين نوسانات را ميتوان به وسيله يك حلقه بسته در سطح قطب هاي جاسازي شده كه حدود نصف تا 3/2 سطح هر قطب را پوشاند هاست از بين برد و لرزش آن را برطرف كرد.

عمل اين حلقه آن است كه مانند سيم پيچ ثانويه ترانسفورماتوري كه در حالت اتصال كوتاه قرار گرفته است ، از آن جريان القايي عبور مي كند و باعث ايجاد فوران مغناطيسي فرعي در مدار هسته مي شود اين فوران فرعي با فوران اصلي اختلاف فاز دارد و در زماني كه نيروي كششي حاصل از فوران اصلي صفر باشد ، نيروي كششي حاصل از فوران اصلي ماكزيمم خواهد بود و در حالتي كه نيروي حاصل از فوران ماكزيمم باشد ، اين نيرو صفر خواهد بود و چون جمع اين دو نيرو به هسته متحرك اثر مي كند ، نيروي كششي در هر لحظه از نيروي مقاومت فنر بيشتر خواهد بود.

ولتاژ تغذيه بوبين متفاوت است و از 42 تا 380 ولت ساخته مي شود. در اكثر كشور هاي صنعتي براي حفاظت بيشتر ، تغذيه بوبين كنتاكتور را زير ولتاژ حفاظت شده (65ولت) انتخاب مي كنند و يا براي تغذيه مدار فرمان ، ترانسفورماتور مجزا كننده به كار مي برند.

• حامل كنتاكت هاي ثابت(بايد داراي درجه عايقي مناسبي باشد)
• ترمينال
• صفحه فلزي انتهايي براي نصب قسمت هاي ثابت روي آن
• كنتاكت هاي ثابت و متحرك(اين كنتاكت ها بايد در يك خط قرار گرفته و از پوشش اكسيد نقره به منظور بالا بردن ضريب اطمينان در مقابل كار زياد در روي آن ها استفاده شود)
• بوبين كنتاكتور(در كنتاكتور اين بوبين طوري طراحي شده است كه در مقابل عوامل جوي و نيروهاي مكانيكي مقاوم باشد)
• ترمينال هاي ورودي و خروجي  
• سيستم هسته آهني ثابت و متحرك

حامل كنتاكت هاي متحرك(اين قسمت بايد داراي درجه عايقي مناسبي باشد)  در شكل زير مي توانيد قسمت هاي مختلف يك كنتاكتور را در ساخت تابلو برق اصفهان مشاهده كنيد.

معمولا بوبين كنتاكتورها درچند ولتاژ مختلف جهت مصارف گوناگون ساخته ميشود.هر كنتاكتور معمولاً داراي 3 كنتاكت اصلي براي مدارقدرت و تعدادي كنتاكت اضافي جهت بكارگيري در مدارات فرمان است. كنتاكت هاي اضافي در دو حالت Normally Close و Normally Open وجود دارند.كنتاكت هاي Normally Open در حالت عادي باز و كنتاكت هاي Normally Close در حالت عادي بسته اند .در موقع عملكرد كليد، كنتاكت هاي كنتاكت هاي Normally Open بسته و Normally Close باز مي شوند.

معمولا كنتاكت هاي اصلي را با اعداد 1 تا 3 و يا L1 تا L3 نشان ميدهند. كنتاكت هاي فرعي را با دو رقم مشخص ميكنند كه رقم اول بيانگر شماره كنتاكت فرعي است و رقم دوم مشخص كننده Normally Open يا Normally Close  بودن كنتاكت است. اگر رقم دوم 1 يا 2 بود كنتاكت Normally Close و اگر 3 يا 4 بود است Normally Open كنتاكت دو سر كنتاكتور نيز با حروف A1 و يا A2 نشان داده مي شود.

بیشتر بخوانید : برای کسب اطلاعات بیشتر از تعمیر تابلو برق صنعتی می توانید به وب سایت پدیده الکتریک مراجعه کنید.